Wpływ zdrowia psychicznego na zdrowie fizyczne: co warto wiedzieć?
Żyjemy w czasach, kiedy wreszcie równomierną uwagę przykłada się zarówno do zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Mamy coraz większą świadomość tego, że nasze samopoczucie to nierzadko wypadkowa obu czynników. Przekonaj się, jak zdrowie psychiczne wpływa na kondycję fizyczną i dlaczego tak ważna jest w tym wszystkim profilaktyka.
Najczęściej o wzajemnym wpływie dolegliwości psychicznych na fizyczne mówimy w kontekście psychosomatyki. Dziedzina ta nierzadko przysparza trudności lekarzom, ponieważ łatwo jest nie dostrzec mentalnych źródeł problemów fizycznych. W związku z tym medycy czasami leczą wyłącznie ciało, podczas gdy dla całkowitego wyleczenia niezbędna jest także troska o umysł.
Czym jest psychosomatyka?
Psychosomatykę umieszcza się pomiędzy naukami psychologicznymi a medycznymi, gdyż wiedza z każdej z tych dziedzin jest niezbędna, aby zrozumieć problem objawów, które mają różne podłoże. Początkowo uznawano, że jest to zależność jednostronna, zatem wychodzono z założenia, że problemy psychiczne mogą być źródłem objawów somatycznych. Dziś jednak wskazuje się na obustronny wpływ, zarówno umysłu na ciało, jak i chorób fizycznych na sferę mentalną. W literaturze i praktyce w równym stopniu stosuje się określenia: zaburzenia psychosomatyczne orz choroba psychosomatyczna. Dzisiejsze, holistyczne podejście do pacjentów wspiera uwzględnianie problemów psychosomatycznych przy diagnozowaniu pacjentów, zwłaszcza jeśli istnieją ku temu przesłanki, jak chociażby występowanie stanów depresyjnych czy innych zaburzeń natury psychicznej. Te mogą skutkować zarówno pomniejszymi problemami, jak spadek odporności, jak i poważnymi chorobami nowotworowymi. Dlatego warto dbać zarówno o ciało, jak i umysł, a także regularnie się testować. Więcej na ten temat znajdziesz na stronie https://polmed.pl/badania/nowotwory/test-colotect/.
Wpływ zdrowia psychicznego na układ odpornościowy
Najłatwiej dostrzec zależność między kondycją psychiczną a zdrowiem człowieka poprzez obserwację jego odporności. Oddziałują w tym przypadku zarówno czynniki biologiczne, jak i behawioralne. Wśród tych pierwszych można wskazać chociażby podwyższony poziom kortyzolu, który popularnie nazywany jest hormonem stresu. Długotrwały okres podwyższonego poziomu kortyzolu skutkuje m.in. obniżeniem odporności poprzez hamowanie całego układu odpornościowego. Podobnie może działać na człowieka także zbyt wysokie stężenie adrenaliny. Stres i depresja mogą także zwiększać produkcję prozapalnych cytokin, które mogą powodować stan zapalny w organizmie, co osłabia zdolność układu odpornościowego do skutecznego zwalczania infekcji. Osoby cierpiące na nadmierny stres czy nierzadko powiązaną z nim depresję, miewają zmniejszoną liczbę limfocytów T i B, a zatem kluczowych komórek układu odpornościowego, które są odpowiedzialne za rozpoznawanie i niszczenie patogenów.
Stany depresyjne często przekładają się także na zmiany w zachowaniu, a zatem wspomniane czynniki behawioralne. W pierwszej kolejności można tu wyróżnić pogarszające się nawyki żywieniowe, które są powszechne wśród osób cierpiących na depresję. Tzw. zajadanie stresu, najczęściej niezdrowymi posiłkami oraz słodyczami znacząco wpływa na pogorszenie stanu zdrowia. Podobnie jest w przypadku używek, które również nierzadko towarzyszą problemom mentalnym. Wreszcie wskazać można także problemy ze snem, czyli gorszej regeneracji organizmu i nieprawidłowego działania układu nerwowego w organizmie. Osoby cierpiące na bezsenność czy złą jakość snu oprócz gorszego samopoczucia uskarżają się również na problemy z odpornością.
W przypadku kobiet stres czy depresja mogą wpływać na regularność cyklu miesiączkowego i inne problemy związane z układem rozrodczym. Dlatego tak ważnym aspektem jest profilaktyka ginekologiczna. Więcej informacji na ten temat znajdziesz na stronie https://polmed.pl/badania/kobieta/profilaktyka-ginekologiczna/. Warto też przeprowadzać systematyczne testy na różnego rodzaju dolegliwości, jak np. endometrioza. Są one dostępne w ramach prywatnej opieki POLMED. Szczegóły znajdziesz na stronie https://polmed.pl/badania/kobieta/test-na-endometrioze-endomkit/.
Jak dbać o zdrowie psychiczne, aby wspierać zdrowie fizyczne?
Kluczem do zadbania o kondycję psychiczną, a w konsekwencji także zdrowie fizyczne, są codzienne nawyki. Osiągnięcie dobrostanu fizycznego i psychicznego to nierzadko długa i wyboista droga, dlatego ważna jest przede wszystkim wytrwałość. Zarządzać stresem można na różne sposoby, począwszy od odcięcia się od czynników stresogennych po regularną medytację. Warto również docenić odpoczynek i jego zbawienny wpływ nie tylko na zmęczone mięśnie, ale również umysł.
W pokonywaniu problemów fizycznych i psychicznych ważna jest również odpowiednia dieta. Zdrowe odżywianie, bazujące na naturalnych, nieprzetworzonych produktach doda nam energii, a także wesprze m.in. układ odpornościowy. Wreszcie zwieńczeniem dobrych praktyk jest aktywność fizyczna. Wiadomo, że osoby cierpiące na problemy psychiczne mają trudności ze znalezieniem w sobie motywacji do ćwiczeń, jednak krok po kroku warto wdrażać je do swojej codziennej rutyny, aby związane z tym endorfiny oraz po prostu lepsza kondycja zaowocowały nie tylko lepszym samopoczuciem fizycznym, ale także psychicznym.